De zorg kost ons nu €100 miljard….

……maar dat is gemiddeld toch nog maar de helft van de zorgkosten in de USA? Door stijgende kosten van kinderopvang, verpleging en huisartsenzorg hebben de totale zorguitgaven de psychologische grens van maar liefst €100 miljard bereikt. In 2018 gaven we in Nederland precies dat kolossale bedrag uit aan zorg, €3 miljard meer uit dan een jaar eerder.

Dat blijkt uit nieuwe cijfers die het CBS presenteert. In 2001 gaven we nog maar €50 miljard uit. Sindsdien zijn de zorguitgaven elk jaar flink toegenomen, in 2018 met 3%. Het steeds hogere totaalbedrag zorgt dat we in 2018 per persoon €5.805 uitgaven aan allerlei vormen van zorg, €140 meer dan een jaar eerder. Dit betalen we voor 83% via belastingen of verplichte verzekeringen. Ruim 5% van de uitgaven wordt gedaan via het eigen risico en eigen bijdragen en er wordt ook een deel direct betaald bij zorgverleners zoals bij de kinderopvang of de opticien.

Nederland behoort tot de EU-landen met relatief de hoogste zorguitgaven. Dat blijkt ook uit de CBS-cijfers. In Nederland ging 10,3% van het bruto binnenlands product (bbp) in 2016 naar de gezondheidszorg, terwijl het EU-gemiddelde op 9,9% lag. Alleen in Frankrijk, Duitsland, Zweden, Oostenrijk en Denemarken was dit aandeel hoger. „Die hoge uitgaven komen vooral door het grote stelsel aan langdurige zorg in Nederland”, legt hoogleraar gezondheidseconomie Wim Groot uit.

Verpleeghuizen
„Denk daarbij aan verpleeghuizen en aan ggz- of gehandicapteninstellingen. Ondanks de bezuinigingen zijn die instellingen nog altijd ruimer aanwezig dan in het buitenland. Tel daarbij het feit op dat arbeidskrachten in deze sector steeds schaarser en dus duurder worden. Daardoor betaalt de gewone Nederlander ook meer”, aldus Groot. Behalve uitgebreide gezondheidsinstellingen kent ons land Europees gezien ook een hoge levensverwachting. In 2016 lag die op 81,7 jaar, terwijl het EU-gemiddelde precies 81 jaar was. Dat komt vooral door de Nederlandse mannen, van wie de levensverwachting met 80 bijna twee jaar boven het Europese gemiddelde lag. De levensverwachting van vrouwen is met 83,2 vergelijkbaar met de EU. Nederlanders zijn dan ook tevredener. Ze geven hun leven een 7,7, tegenover gemiddeld een 7,1 in de EU. Dat komt ook door de lage werkloosheid in 2017, die met 4,9% van de beroepsbevolking duidelijk onder het EU-gemiddelde van 7,6 lag. Op het gebied van jeugdwerkloosheid scoorden in 2017 alleen Duitsland en Tsjechië beter.

Kinderopvang en huisarts
In vrijwel alle takken van zorg werd meer geld besteed in 2018. De uitgaven stijgen het snelst in de kinderopvang. In 2018 werd €4,2 miljard hieraan uitgegeven, ruim 10% meer dan een jaar eerder. Er waren 62.000 extra kinderen waarvoor ouders kinderopvangtoeslag ontvingen (in totaal 790.000). Ook in de huisartsenzorg liepen uitgaven flink op (5,2% tot €4,1 miljard). Maar dit komt wel doordat er steeds meer ingezet wordt op het verplaatsen van specialistische ziekenhuiszorg naar de huisarts, waar behandelingen juist goedkoper kunnen plaatsvinden.

Verpleging
De overheid stelde vorig jaar ook meer geld beschikbaar voor verpleging en verzorging, dat leidde ook tot een miljard aan extra uitgaven (+5,7% naar €19 miljard). In specialistische zorg (ziekenhuizen en klinieken) werd 28% van de zorgmiljarden besteed, bijna €28 miljard en dus 2,9% meer dan een jaar eerder. Een deel van de kostenstijgingen komt ook door een toename van het personeel dat in de zorg werkt. In 2018 groeide die groep met 38.000 mensen.

Economie groeit harder
Het CBS heeft ook nog een positieve noot over de doorstijgende zorgkosten. De toename van 3,1% was in 2018 weer lager dan de economische groei. Als percentage van het bruto binnenlands product gaven we in Nederland 12,9% uit aan zorg, terwijl dat in 2017 nog 13,2% was. De uitgaven in de gezondheidszorg zijn vorig jaar met 3,1% gestegen naar 100 miljard euro. De zorguitgaven groeiden voor het zesde jaar op rij minder hard dan de economie.

Zorgkosten USA stijgen naar 20% BBP
De gezondheidszorg in de USA zal in 2027 bijna een vijfde deel van het Bruto Binnenlands Product (BBP) opslokken. Bedroeg het relatieve aandeel van de zorg in 2017 nog 17,9% van het BBP, in 2027 loopt dit op tot 19,4%. Dat becijfert de Amerikaanse rekenkamer voor de zorg. Het aan de Centers for Medicare & Medicaid Services verbonden Office of the Actuary verwacht de komende jaren een gemiddelde groei van de zorgkosten van 5,5%. Dit is royaal meer dan verwachte economische groei van 0,8% per jaar. De totale zorgkosten zullen in 2027 bijna zes biljoen dollar bedragen, zo voorspelt de zorgrekenkamer.

Overspannen arbeidsmarkt
De groei van de zorgkosten wordt in de USA onder meer veroorzaakt door een vergrijzende bevolking. Daarnaast speelt de sterke economie in combinatie met een krappe arbeidsmarkt een rol. Ook zijn de prijzen van medische hulpmiddelen sterk gestegen. Was er tussen 2014 en 2017 sprake van een prijsstijging van 1,1%, tot 2027 voorziet de USA zorgrekenkamer een stijging van 2,5%. Met een groeipercentage van 5,6% is de ziekenhuissector de grootste kostendrijver. Na 2027 zal dit groeipercentage als gevolg van oplopende arbeidstekorten verder stijgen tot 5,7% Naar verwachting daalt het aantal Amerikanen met een zorgverzekeraar licht; van 91% in 2017 naar 89,7% in 2027.

Hoezo vinden onze politici al jaren dat de zorgkosten in Nederland moeten worden gecontroleerd en vooral niet mogen groeien. Als je de zorgkosten beperkt daalt niet automatisch het aantal hartaanvallen of psychoses, de zorgvraag trekt zich niets van kostenbeheersing aan! In wat voor wereld leven onze politici toch? De zorgkosten in de USA zijn 2 maal zo hoog, dus ik zou zeggen laat de zorg toch doorgroeien!

Bronnen: NRC.nl, CBS, de Telegraaf, Wim Groot, Centers for Medicare & Medicaid Services, Office of the Actuary, Skipr en NU.nl