Tijmen Hommes gooide het roer om

In een ingezonden brief in Het Parool van 14 januari vertelt Tijmen Hommes over zijn ervaringen als arts en hoe hij bedacht het roer om te gooien. Hij vertelt hoe hij door anders te gaan kijken de zorg probeert te katalyseren van binnenuit.

“Onlangs heb ik mijn opleiding tot medisch specialist beëindigd. Na vier jaar studie, twee jaar coschappen, vier jaar ­promotieonderzoek en bijna drie werkzame jaren als arts-assistent heb ik het roer omgegooid. Maakt u zich geen zorgen- dit is geen alarmbrief over de wantoestanden in de zorg of een verhaal over hoge werkdruk. Graag neem ik u mee langs de route die ik heb bewandeld om te laten zien welke onverwachte carrièremogelijkheden er zijn als arts.

Toen ik net met mijn coschappen begonnen was, in 2007, werd ik wakker geschud. Ik sprak met een arts die eind jaren tachtig op de afdeling had gewerkt waar ik op dat moment rondliep.

Hij vroeg mij: “Lopen jullie nog steeds met die roestige kar met papieren statussen over de gang tijdens de visite? En dan komt de verpleegkundige aangerend, haalt een verfrommelt papiertje uit haar broekzak en leest de bloeddruk op zodat jij die kan noteren in de status?” Ja, precies! Twintig jaar later gaat dat nog steeds op dezelfde manier.

In diezelfde twintig jaar zijn in andere branches grote sprongen voorwaarts gemaakt. Denk aan ontwikkelingen als Uber, Airbnb, Spotify. Ik was verbaasd en werd aan het denken gezet. Vanaf dat moment ben ik me gaan verdiepen in zorginnovatie en ik nam mij voor in de toekomst mijn steentje bij te gaan dragen.

Niertransplantatie
Jaren later tijdens een avonddienst, inmiddels als arts-assistent interne, kwam er een benauwde vrouw van zeventig jaar binnen op de eerste hulp. Zij kon mij door de paniek niet goed vertellen wat haar medische voorgeschiedenis was en welke medicijnen ze gebruikte.

Aangezien zij niet bekend was in het ziekenhuis, moest ik andere ziekenhuizen afbellen en de dienstdoende assistenten vragen recente brieven te faxen om deze basale informatie boven water te krijgen.

Uren later bleek mijn patiënt een niertransplantatie in de voorgeschiedenis te hebben. Derhalve gebruikte zij een scala aan afweer onderdrukkende medicijnen, waardoor ik mijn reeds ingezette beleid drastisch moest wijzigen.

Als ik dit verhaal aan vrienden vertel die niet in de zorg werkzaam zijn, strijden verbazing en verontwaardiging bij hen om voorrang. “Maar dat kan je toch gewoon in de computer opzoeken?” Of mensen schieten in de lach bij het woord ‘faxen’. “Gebeurt dat nog bij jullie?!” “Dat dit niet beter geregeld is anno 2016 in Nederland…”

De laatste jaren verwonderde ik mij in toenemende mate over de inefficiëntie van veel processen in de zorg en realiseerde me hoeveel ruimte er is voor verbetering. Maar ook op het gebied van kwaliteit, digitalisering en opleiding kunnen er nog grote slagen gemaakt worden.

Ik merkte dat ik vele malen enthousiaster werd van het nadenken hierover, dan over de oorzaak van de benauwdheid van mijn patiënt en hoe ik haar moest behandelen. In plaats van mij te verdiepen in medisch inhoudelijke zaken las ik liever over de laatste ontwikkelingen in de zorg, zoals big data, artificial intelligence en eHealth.

Daarnaast verdiepte ik mij graag in de organisatorische en financiële kant van de zorg: mijns inziens ernstig onderbelichte onderwerpen in de studie geneeskunde en de opleiding tot medisch specialist. Kortom, ik merkte dat ik op een ander niveau bezig wilde zijn met zorg en op die manier waarde wilde creëren voor patiënten.

Fantastische initiatieven
De drang om dat ook concreet te gaan doen, nam met de dag toe. Maar tijdens het rondrennen in het ziekenhuis, twee telefoons op zak,
de diensten, de patiëntenadministratie was er nauwelijks tijd om rustig na te denken.

Zat ik in een fuik? Zo voelde het soms wel. Immers, ik had geneeskunde gestudeerd en onderzoek gedaan naar eiwitten. Wat wist ik nu van management, processen, financiering en innoveren? Opgeleid tot arts kan je niets anders dan dokteren – zo dacht ik een half jaar geleden nog.

Niets is echter minder waar. Na  de beslissing  te stoppen met de opleiding begon ik me te oriënteren op een nieuwe baan in de zorg – maar dan zonder witte jas. Ik dronk liters koffie met heel veel verschillende mensen, googelde en netwerkte naar hartenlust.

Ik verwonderde mij over alle fantastische initiatieven in Nederland om de zorg te verbeteren. Ook kwam ik erachter dat ik niet alleen stond: ik ontmoette veel professionals die ook waren gestopt met hun opleiding tot specialist en nu heel gelukkig waren met een baan in de zorg, maar niet als arts.

Het besef groeide dat het een zeer spannende tijd is in de zorg. De ene start-up na de andere ontstaat, de digitalisering zet in, we kijken meer naar waarde creëren voor de patiënt, de grens tussen eerste en tweede lijn vervaagt, telemedicine doet zijn intrede en ga zo maar door.

Fantastisch! De energie begon nog harder te stromen en ik voelde mij als een kind in een snoepwinkel. Ook groeide het besef dat ik erg waardevol was voor verschillende bedrijven door mijn kennis over zorgprocessen, de sociale vaardigheden en het analytische denken dat je tijdens je opleiding tot dokter leert.

Op een gegeven moment raakte ik in gesprek met een groep jonge ambitieuze artsen die ondernemen. Met een team van andersdenkenden werk ik nu als consultant en projectleider en hebben wij als doel veranderingen en verbeteringen in de zorg te katalyseren van binnenuit.

Uiteindelijk ben ik dus uit mijn fuik ontsnapt. Maar misschien heb ik wel nooit in een fuik gezeten. De weg die ik bewandeld heb, heeft me gebracht waar ik nu ben: op een plek van eindeloze mogelijkheden. Ik ben optimistisch en zie veel kansrijke ontwikkelingen in de zorg en om hier deel van uit te mogen maken is een magisch gevoel.

Bron: Het Parool